Günümüzde ceviz yetiştiriciliğinde en çok rağbet gören türlerin başında Chandler ceviz fidanı gelmektedir. Chandler(Çetnır) Dünya'nın en verimli ceviz fidanı türü olarak bilinmektedir. Amerikan cevizi ya da halk arasında "Çetnır ceviz fidanı" olarak da tanınan bu çeşit, özellikle müşterilerimiz tarafından en çok tercih edilen türdür.

Chandler'ı yerel ceviz çeşitlerinden ayıran ve onu ticari anlamda cazip kılan birçok üstün özellik bulunmaktadır.


Chandler'ın Benzersiz Avantajları ve Yüksek Verim Potansiyeli

Chandler, yerli ceviz türlerine göre 15 ila 20 gün sonra çiçek açma özelliğine sahiptir. Bu geç çiçeklenme, özellikle ilkbahar don olayları ve soğuklardan etkilenmeme avantajı sağlar. Ağaç, tam gelişimini tamamladığında boyu 7 ila 8 metreye ulaşır ve yerli cevizlere kıyasla daha fazla meyve verir.

Chandler'ın meyve yapısı da oldukça bereketlidir: Meyveleri üzüm salkımı gibi olup, bir salkımda 8 ila 12 arasında ceviz bulunur. Kabuğu incedir ve içi parçalanmadan kolayca çıkar.

Verim Yüksekliği ve Ticari Başarı:

  • Chandler, dikildiği ilk yıllardan itibaren verime başlar.
  • Dördüncü yıldan itibaren ağaç başına ortalama 20 kg ceviz vermeye başlar.
  • Ağaçlar 10 yaşına ulaştığında ise ağaç başına 40 ila 50 kilogram arasında ceviz toplamak mümkündür.
  • İyi bakıldığında Chandler ceviz ağaçlarının ömrü 150 ile 400 yıl arasında değişebilir.
  • Amerikan Chandler fidanı, Türkiye iklimine en uygun tür olarak kabul edilir ve ülkenin neredeyse tüm bölgelerine dikimi yapılabilir. Ancak, 1200 metre ve altındaki rakımlar için önerilir; daha yüksek rakımlarda Fernor çeşidi tavsiye edilmektedir.

Dikim Süreci ve Püf Noktaları

Chandler ceviz fidanı, sık dikime uygun bir tür olduğu için üreticiler tarafından tercih edilmektedir. Tavsiye edilen dikim aralığı 5 metreye 7 metredir. Bu aralıklarla bir dönüme 33 adet Chandler ceviz fidanı dikimi yapılabilir.

  1. Çukur Açma: Fidanların dikileceği yerlere işaret konulduktan sonra, kürek veya uygun gereçlerle yaklaşık 60 cm derinliğinde, 50-60 cm genişliğinde çukurlar açılmalıdır. Çıkan toprak özenle çukurun yanına yığılmalıdır.
  2. Kök Hazırlığı ve Yerleştirme: Fidanı çukura yerleştirmeden önce kırılmış ve ezilmiş kılcal köklerin uçları kesilerek temizlenmelidir.
  3. Aşı Yönü ve Konumlandırma: Dikim sırasında fidanın mümkün olduğunca dik (eğimsiz) olması önemlidir. En çok dikkat edilmesi gereken nokta ise, fidanın aşı kısmının toprağın üstünde kalmasıdır. Aşı yerinin güneş ışığına doğrudan maruz kalması çatlaklara ve kurumaya yol açabileceği için, fidan dikilirken aşı yerinin kuzeye veya kuzeybatıya dönük olması gerekir. Bu konumlandırma, aşı yüzeyini rüzgardan ve olumsuz hava koşullarından da korur.
  4. Toprak Kapatma ve Sıkıştırma: Köklerin üstü çukurdan çıkarılan toprakla kapatıldıktan sonra, toprağın üstü ayakla ezilmelidir.
  5. Destek ve Koruma: Yoğun rüzgar alan bölgelerde fidanların yanına destek kazığı çakılmalı ve fidana bağlanmalıdır (fidana zarar vermemeye dikkat edilmelidir). Dikimin ardından fidanın dibine birkaç litre can suyu verilmesi yeterli olacaktır. Ayrıca, fidanın güneşten etkilenmesini önlemek için gövdesine su bazlı beyaz renkli boya sürülmesi çok faydalıdır; yağlı boyalar kesinlikle kullanılmamalıdır.

Dikim Sonrası Bakım ve Budama

Ceviz fidanlarının bakımı, diğer türlere göre daha kolaydır; ancak doğru bakım, bahçenin sağlığı, yüksek verim ve hasadın artması için gereklidir.

1. Dikim Budaması: Fidan dikildikten hemen sonra dikim budaması yapılmalıdır. Bu işlem, fidanın yeni yerine alışırken güç kazanmasını sağlar. Dikim budaması için fidanın topraktan yukarı 40-50 cm üstü ölçülür ve bu noktadan çapraz bir şekilde kesilir. Budanan noktaya su tut veya macun sürülmesi faydalı olacaktır.

2. Sulama Rutini: Ceviz ağaçları sadece sıcak yaz aylarında su ister; diğer aylarda su ihtiyacını yağmur suyundan karşılayabilir.

  • Mayıs ve Haziran: Havaların ısınmasıyla sulamaya başlanır.
  • Temmuz ve Ağustos: Ülkemizde havaların daha sıcak olması sebebiyle bu aylarda haftada 2 gün sulama yapılması doğru olacaktır.
  • Eylül: Havaların serinlemesi ve su ihtiyacının azalmasıyla sulama sonlandırılır ve yalnızca gerekli görüldükçe su verilir.

3. Düzenli Budama: Ağaçların daha düzgün gelişmesi, güneşten daha iyi faydalanması ve verimin artırılması için belirli senelerde budama yapılması gerekir. Özellikle 3. ve 5. yıllarda budama önemlidir. Budama için en uygun ay Şubat ayıdır.

Ticari Üretimde Chandler’ın Fernor’a Karşı Üstünlüğü

Chandler, her ne kadar Fernor (lezzet ve zorlu toprak koşullarına uyum açısından iyi bir çeşit olsa da) gibi başka türlerle karşılaştırılsa da, ticari üretimde Chandler belirleyici bir fark yaratır. Bu farkın temelinde, yaş kabuklu cevizin kuru kabuklu iç cevize dönüşüm oranı yatmaktadır.

  • Yeşil Kabuk Kalınlığı: Fernor’un yeşil kabuğu daha kalın iken, Chandler’ın yeşil kabuğu daha incedir. Bu, Fernor için bir dezavantajdır.
  • İç Ceviz Verimi (Dönüşüm Oranı): Kuru kabuklu verimi esas alındığında, Chandler üstün gelir. 100 kg yaş kabuklu cevizi soyduğunuzda, Fernor'da kuru kabuğa dönüşüm verimi %30-35 seviyelerine düşerken, Chandler’da bu oran %50 civarındadır (100 kiloda 50 kilo kuru ceviz).
  • Dönüm Başına Verim: Bu yüksek dönüşüm oranı ve verimlilik sayesinde, ticari anlamda çok ciddi farklar oluşur. Fernor’dan dönüm başına 350-400 kg civarında verim alınabilirken (kurutulmuş ceviz için), Chandler’da bu rakam 700 kg’a kadar çıkabilmektedir.

Bu teknik ve ticari farklılık, Chandler'ı ceviz yetiştiricileri için daha kârlı bir seçenek haline getirmektedir.

Chandler ceviz fidanı fiyatları, fidanın boyuna göre değişiklik göstermektedir. Büyük boy fidanlar, erken verime yattıkları ve soğuğa/böceklere karşı daha dayanıklı oldukları için daha değerli kabul edilir. Fiyat bilgisi ve sipariş için  https://www.fidansec.com/ ile iletişime geçebilirsiniz.